Met mijn slippers in de sneeuw

Daar reed ik dan, de grensovergang van Laos naar China. Ik vond het werkelijkwaar verschrikkelijk.

Ik was inmiddels zo gewend geraakt aan de armoede van Laos, dat het helemaal aan me ontgaan was dat een paar kilometer verderop een wereld van verschil op me zou wachten. Na eenvoudig door de 'uitgang' van Laos gewandeld te hebben reden we nog een paar minuten door een stoffig niemands land tot ineens uit het niets een spik splinternieuw glazen gebouw torende, omringd door palmbomen, bloemen, fonteinen en ga zo maar door. Het was zo'n bizarre overgang, het voelt niet helemaal juist als vijf kilometer terug mensen in een rieten hutje wonen en er hier ineens een gebouw staat waar ze zelfs in de hoofdstad Vientiane nog van dromen. Of zo'n mooi gebouw met een warm welkom gepaard gaat? Vergeet het maar! We werden opgewacht door een team van tien in legerkleding en kogelvesten gehulde mannen die trots met hun gigantische geweren rond banjerden. Er kwam geen glimlachje vanaf, de bus werd boven een trap geparkeerd voor controle op mensen- en drugssmokkel onder het voertuig en we mochten stuk voor stuk onze bagage leegkieperen, want ze wilden echt alles controleren.

De busrit naar Kunming ging niet bepaald snel omdat we ongeveer eens in de twee uur door zo'n zelfde team militairen gecontroleerd werden. Misschien ook niet helemaal onterecht, want nog geen twee weken eerder vond zich een massamoord plaats op de plek van mijn bestemming. Er waren altijd al botsingen tussen de extreem Islamitische Oeigoeren en de rest van China en aanslagen vinden wel vaker plaats, echter de Oeigoeren bevinden zich normaliter in het Westen van China en deze mesaanval die voor 30 doden en 140 gewonden zorgden kwam volledig onverwachts. China reageerde gelukkig snel en scherpte in het hele land de beveiliging aan. Het duurt dus allemaal misschien wat langer, maar 'better safe than sorry.' Dat gezegd was mijn eerste indruk van Kunming ook niet zo proper, wanneer je midden in de nacht op een verlaten parkeerplaats ver buiten de stad aankomt en de enige taxi chauffeur een oplichter en een viespeuk blijkt te zijn. Nou sta ik door het reizen inmiddels wel wat steviger in mijn schoenen en zit mijn lengte in vergelijking met dat van de Chinees gelukkig mee, dus met een hoop geschreeuw en een paar boze blikken kwam ik uiteindelijk toch weer prima ongedeerd aan in het hostel. Wat een heerlijk begin van mijn Chineze avontuur.

Zoals jullie hieruit wel op kunnen maken was ik niet zo enthousiast over China aan het begin van mijn reis, maar geen zorgen, de toon verandert snel! Ik kan er echter niet omheen draaien dat ik in mijn eerste week behoorlijk wat omschakelproblemen ervaarde, iets wat me eigenlijk nog niet eerder overkomen was tijdens mijn reis. Het klinkt ook eigenlijk volkomen onlogisch, want Kunming was bij verre de meest Westerse stad die ik in tijden gezien had. Maar na alle ervaringen in Laos voelde deze stad van zesmiljoen me maar koud en vreemd aan. Dus daar was hij dan alsnog: de cultuurshock en blame me; van boerderijen naar wolkenkrabbers, van een hectare grond per persoon naar vijf centimeter 'persoonlijke' ruimte en van zwijgende, relaxte Laotianen naar kakelende, spugende, hyperactieve Chinezen. Wat een overgang, het leek wel buitenaards. Ik voelde me nog niet bepaald op mijn plek en ervaarde voor het eerst deze reis een soort heimwee gevoel, naar Laos.

Gelukkig had ik het al een stuk meer naar mijn zin toen ik eenmaal Kunming ging verkennen. Het was er zo schoon, niet stoffig en alle scooters waren zelfs elektrisch. Ik bezocht wat pagodes en haalde mijn hart op aan, hoe cultuurbarbaars het ook is, wat Westers fastfood, want dat kennen ze in Zuidoost-Azië niet. 's Middags bezocht ik de Yuantong Zen Boeddhistische tempel, een mooi typisch Chinees complex, gebouwd tegen de wand van een heuvel. De Chinese tempels hebben een totaal andere architectuur dan die in Thailand en Laos. Er waren veel zingende en biddende monniken, die ook een heel ander kostuum dragen. Waar de oranje stof in Zuidoost-Azië over één schouder is gedrapeerd, dragen ze hier een soort kimono en puntschoentjes in grijs, oranje, geel of rood en met een donkerblauwe jas. Vervolgens genoot ik van een rozentheetje en gebakken banaan aan het Groene Meer.

Met de bus reed ik een paar uur richting Shílìn om er het Stenen Woud te bezichtigen. Het 'bos' bestaat uit torenhoge karst rotsformaties die uit het niets omhoog deinen, waardoor het geheel een doolhofachtige sfeer heeft vol met kleine doorgangen en trappetjes. Er waren extreem veel Chinese toeristen, maar ik leek de enige Westerling te zijn en daar werd goed gebruik van gemaakt wat de foto's betreft. Op een van de uitkijkposten vroeg een meisje om een foto met me, wat vrij normaal is bij buitenlanders. Echter verwachtte ik niet dat er ineens zo'n vijftig camera's op me gericht zouden staan, een half uur later stond ik er nog en vroeg ik me af wie hier nou de attractie was: ik of die stenen? Ik besloot om elke keer als ik een Chinese toergroep aan zag komen precies de andere kant op te lopen, wat me uiteindelijk op de mooiste plekjes bracht.

De volgende ochtend bekeek ik hoe de mensen taiji beoefenden in het park en verbaasde ik me opnieuw over de Chinese 'manieren', want werkelijk waar: ze spugen overal! Niet alleen buiten, maar ook in de treinen en bussen vliegen de tufjes, pitjes en kippenbotjes in het rond. Om over snotjes en oorsmeer maar te zwijgen. Na een gezellige treinrit waarin een familie hun volledige lunch met me deelde kwam ik aan in Lijiang, een oude en traditionele stad in de provincie Yunnan. Ik werd verwelkomd met een fikse regenbui, dat was lang geleden na 3 maanden droogte!

Lijiang is precies gebouwd in de oude stijl die ik voor ogen heb als ik aan China denk. De lage grijze huizen met gekromde stenen daken, rode deuren en gekleurde lampionnen zijn als een doolhof opgesteld tussen de grachten, bruggetjes en kersenbloesem. Verdwalen was nog nooit zo leuk! Het Venetië van China heb ik er gevonden! Onder het genot van live muziek proefde ik een dumplingsoep en de 'speciale' Yunnan Treasure Tea, een zoete thee van dadels, bloemen en kruiden waar ik het bestaan niet van wist. Lijian wordt bewoond door het 1400 jaar oude Naxi volk, bekend om haar theesoorten, baba brood en top kwaliteit yak vlees.

Lijiang was voor mij meer een tussenstop onderweg naar de bestemming waar ik eigenlijk voor kwam, want op de grens tussen Yunnan en Tibet ligt namelijk de Tijgersprongkloof en dat vraagt natuurlijk om een wandeling! De Tijgersprongkloof, of Tiger Leaping Gorge, heeft haar naam te danken aan de legende die vertelt hoe een tijger van de ene oever van de rivier naar de andere sprong. Een hele prestatie, want naast dat het een brede rivier is knalt het water er gigantisch hard doorheen. We begonnen 's ochtends met de wandeling die ons langs de turqoise rivier, rijstvelden, bossen, rotsen, bloesem en besneeuwde bergtoppen bracht. Mijn ietwat oudere reisgenoten haakten wat eerder af, maar na negen uur klauteren kwam ik net optijd bij schemering aan in een berglodge. Het hostel had een mooi uitzicht op het gebergte, mooi te bewonderen vanuit de openlucht toiletten, lees: goot en emmer, terwijl je je behoefte doet. Wat ook zo heerlijk was aan deze dag was dat er nauwelijks toeristen te bekennen waren, hoogstens een handje vol. De lente lijkt het perfecte seizoen te zijn om door China te reizen, nu de bloesem in volle bloei staat en het klimaat gemoedelijk is.

De volgende ochtend begon ik aan de tweede etappe met mijn nieuwe Chinese vrienden en stalen we een geit. Juist. Het dier leek het prima naar zijn zin te hebben in onze armen, maar toen het mijn haar begon te kanen was het toch echt tijd om afscheid te nemen. De hike was prachtig langs de steile kliffen en de watervallen recht boven het pad, we gingen bergafwaarts en kwamen zo steeds dichterbij de fenomenale kloof. Te bereiken via de 'safe way' of door een dertig meter, volledig verticale ladder die langs een van de klifwanden bungelt en wat traptredes en railing mist. Uiteraard kozen we voor dat laatste. Het viel me op dat er hier in tegenstelling tot de grote Nieuw-Zeelandse wandelroutes totaal geen bescherming is. Dus geen bordjes of hekjes, maar smalle paadjes vlak langs de afgrond, dat houdt het leuk natuurlijk! Gelukkig wist een van de dorpsvrouwtjes ons te vertellen dat er jaarlijks wel een paar toeristen uitglijden en zo tot hun eind komen. Zelf liep ze rond met een gebroken enkel.

De tijgersprongsteen bevindt zich bij het smalste gangetje in de kloof, waardoor het water er zo gigantisch hard doorheen geduwd wordt. De kracht van de natuur. Eenmaal terug in Lijiang bezocht ik de Black Dragon Pool, een waterbron met omringend park. Ik kwam precies met het juiste weer, het was windstil waardoor de bergketen, maanbruggen en pagodes reflecteerden in het meer.

Twee nachten in de diverse treinen later kwam ik in Leshan aan. In China heb je normaliter de keuze uit staplekken, stoelen, harde bedden en zachte bedden. Voor de nachttreinen kies ik meestal voor de harde bedden, omdat ik dan in ieder geval kan slapen en fit genoeg ben om er de volgende ochtend weer op uit te gaan. Er zijn zes bedden per cabine, dus twee verticale rijen van drie, waarvan ik meestal de bovenste kies, is toch net iets goedkoper, al kun je er niet rechtop zitten. Nu ligt het treinstation van Leshan blijkbaar in een volledig andere stad dan Leshan zelf maar even later kwam ik dan toch eindelijk aan in de stad van 's werelds grootste Boeddha. Het 71 meter hoge beeld kijkt uit over de de stad en omringende rivier. De rood gekleurde boeddha is volledig gebeeldhouwd uit de zijde van een klif en de legende vertelt hoe een monnik zijn leven wijdde aan het creëren van het kunstwerk dat de stad zou beschermen van overstromingen vanuit de rivier, na zijn dood maakte zijn volgelingen het beeldhouwwerk af.

Na Leshan ging ik door naar Chengdu, met veertienmiljoen hoofden een reguliere stad voor China en toch tevens vergelijkbaar met de grootte van New York. Als eerst bezochten we een archeologisch museum, een antiekmarkt vol communistische propaganda en snuisterijen en de ruïnes van het Jinsha volk, waar veel gouden en jaden objecten lagen begraven. Ook verdiepten we ons in de Sichuanese keuken, een van China's beroemdste keukens vanwege haar pittige gerechten en nou kan ik door oma's Indische roots best een pepertje handelen, maar hier moet ik toch echt meer dan een traantje laten. De sichuanese keuken maakt gebruik van een klein rond pepertje. Waar chilipeper meestal voor een branderig gevoel zorgt, verdooft deze peppercorn je mond en tong. De combinatie van beiden is extreem pittig.

De volgende dag ging ik naar de plek van mijn reden tot bezoek aan Chengdu, namelijk het pandareservaat! De Chengdu Research Base of Giant Panda Breeding laat je de dieren van dichtbij bekijken en vertelt je vanalles over het uitsterven van de diersoort en hoe getracht wordt het te redden. Er zijn reuzenpanda's van alle leeftijden te bezichtigen en ook haar zeldzame broertje is aanwezig: de rode panda. Met name de jonge reuzenpanda's zijn erg speels en klimmen de bomen in om elkaar er vervolgens weer uit te duwen terwijl moeders op haar dooie gemakje een stapel bamboe naar binnen werkt.

Mijn volgende busrit ging door de bergen, getekend met Tibetaanse stijl tempels en gebedsplaatsen. Bijna op mijn bestemming aangekomen kwam ik iets tegen waar ik totaal geen rekening mee had gehouden... Sneeuw! Met mijn planning genaamd 'zestien maanden zomer' had ik niet in acht genomen dat ik misschien wel eens hoog in de bergen zou kunnen belanden. Tja, daar sta je dan in je Laotiaanse flobberbroek en regenjackie, bibbers. Waar ik me nu weer bevond? Een van China's pracht natuurreservaten, namelijk Jiuzhaigou Nationaal Park voor een hike langs de fel turqoise tot helder blauwe meren. Het water staat prachtig in contrast met de witte bergen, groene dennen en roze bloesem. Ik wandelde van een dichtbegroeid dennebos langs Swanlake, Arrow Bamboo lake and waterfall, Panda lake and waterfall, Five colour lake (lichtblauw, donkerblauw, turqoise, groen en bruin), Sparkle lake, Pearl Shoal waterfall - waar een bord 'caution wet floor' in de rivier lag - naar een Tibetaans dorpje. Zoals altijd in China gaat ook deze plek niet gepaard zonder mythe of legende. Het verhaalt vertelt hoe een Godin haar liefde verloor en uit woede en verdriet haar spiegel op de grond gooide. Het glaswerk viel in scherven op de aarde, nu te bewonderen als de oneindig blauwe meren van Jiuzhaigou. Onderweg sloot ik me aan bij een groep Amerikaanse jongeren, wat tradionelerwijs resulteerde in een avondje lekker eten en een lading Tsingtao. Daarbij was het ook 1 april dus toen de jongens even uit het oog verdwenen waren vervingen wij de inhoud van hun blikje bier met Ghee, yak boter thee.

De volgende stop op mijn reis naar het Noorden was werelderfgoedstad Xi'an, geboorteplaats van het majestatische Terracottaleger, bijnaam 'het achtste wereldwonder'. Het stenen leger werd in 1974 ontdekt toen boeren een waterput aan het graven waren in hun veld. De kleine pit 3 en middelgrote pit 2 zijn deels verwoest door oorlogen in het verleden, maar het zesduizend hoofden tellende leger van pit 1 is nog in volle glorie te aanschouwen. Het is bijzonder hoeveel er in tact is gebleven en nog steeds gevonden wordt. Het restauratie proces van de gebroken beelden is een langzaam en zeer lastig werkje. Nu, veertig jaar later, vindt men nog steeds beelden in de vorm van puzzelstukjes in het stof, maar de huidige technologieën helpen goed. De volgende stap is om de gerestaureerde beelden terug te schilderen in haar oorspronkelijke kleur, van sommige beelden is namelijk nog steeds een likje verf bewaard gebleven!

De beelden zijn levensgroot en ieder exemplaar is volledig uniek. Het leger is niet zomaar een monument, maar het is de graftombe van de dertiende-eeuwse keizer Qin Shihuang Ling, de man van grandeur en tevens een tiran. Zesendertigjaar lang droeg hij 700.000 arbeiders op dit mausoleum voor hem te verzorgen. Dat de arme man last had van grootheidswaanzin kunnen we wel stellen, maar als je op je dertiende keizer wordt en zes koningrijken verovert kun je jezelf inderdaad bestempelen als machtig personage.

De volgende dag bezocht ik het iets kleinere imitatieleger in de tombe van keizer Jingdu. Zijn leger bestond uit stenen poppen met houten armen, hij was geïnspireerd geraakt door Qin maar vond de grap toch iets te duur. Geldkwesties zijn een tijdloos onderwerp, blijkt.

De volgende plaats op de kaart is Beijing, niet voor een paar dagen, maar voor maarliefst drie weken! Hoogst tijd om mijn Mandarijn eens bij te schaven, dus verdiep ik mij in een talencursus!

Voor de foto's van mijn reis kunnen jullie terecht op mijn facebook, de albums staan vermeld onder de naam The Big Trip (Part 1, 2, 3, 4...). Verder heb ik ook een publieke fotoblog, waar ik zo nu een dan een kleine selectie van mijn favoriete of bewerkte foto's plaats. De site gaat nu onder de naam: http://struckbywanderlustx.blogspot.com